Parathormon nedir? Parathormon yüksekliği neye sebep olur?

Parathormon nedir? Parathormon yüksekliği neye sebep olur?

Parathormon (PTH) veya paratiroid hormonu tiroid bezinin arkasında bulunan 4 adet  mercimek büyüklüğündeki paratiroid bezlerinden salgılanır. Parathormon, kandaki ve vücut sıvısındaki fosfor ve kalsiyum dengesinin düzenlenmesinden sorumludur. İnce bağırsaklarda sindirilen besinlerden kalsiyumun kana emilmesini sağlar. Ayrıca kalsiyumun idrarla atılışı azaltır. Kemiklerden kalsiyumun kana geçmesini arttırır.

Hiperparatiroidi (Parathormon yüksekliği)

Paratiroid bezlerinden birinin veya daha fazlasının normalden fazla çalışması sonucu Hiperparatiroidi yani kanda parathormon yükselmesi ortaya çıkar. Parathormonun yüksek olması; kandaki kalsiyum düzeyinin yükselmesine sebep olacaktır.

Parathormon kemiklerden kalsiyumu emerek kana verdiğinden kemik erimesi (osteoporoz) ve kemik ağrısı bu hastalarda çok sık görülür. Ayrıca kanda kalsiyum seviyesi yükseleceğinden iştahsızlık, halsizlik, güçsüzlük, kas güçsüzlüğü depresyon, tansiyon yüksekliği, mide ülseri, kabızlık, baş ağrısı, karın ağrısı, hafıza kaybı, tırnaklarda zayıflık,bulantı, kusma,sık idrara çıkma görülür. Kanda kalsiyumun artışı böbreklerde kalsiyum birikmesine yani böbrekte kum ve taş oluşumuna neden olur.

Hiperparatiroidi tanısından kan tetkiklerinde kalsiyum düzeyinin yüksek bulunması ile şüphelenilir.Bu  kan parathormon düzeyleri değerlendirilir. Parathormon seviyesi de yüksek ise Hiperparatiroidi tanısı konulur. 

Hiperparatiroidinin en sık sebebi (% 80) paratiroid adenomudur. Paratiroid adenomu bir veya 2 paratiroid bezinin iyi huylu  olarak büyümesidir. Daha az sıklıkla 4 paratiroidin fazla çalışması (paratiroid hiperplazisi) ve çok nadir olarak paratiroid kanseri de hiperparatiroidiye sebep olabilir.

Hiperparatiroidinin sebeplerinin araştırılmasında Boyun ultrasonu, paratiroid sintigrafisi, kemik dansitometrisi ve gerektiğinde bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonanslı görüntüleme (MR) kullanılır.

Hiperparatiroidi hastalığında esas tedavi yöntemi cerrahidir. Buradaki  amaç hastalıklı paratiroid bez veya bezlerinin çıkartılmasıdır. Ameliyattaki en önemli nokta hastalıklı paratiroid bezinin çıkartılmasından emin olunmasıdır. Bu durum hem deneyim hem de titiz çalışma gerektirir.