Memede lezyon, meme dokusunda bulunan ve normalden farklı olan herhangi bir anormal alanı ifade eden genel bir tıbbi terimdir. Çoğunlukla bir yumru, kitle veya dokuda farklı bir his olarak ortaya çıkar. Memede lezyon belirtileri çeşitlilik gösterebilir; en sık rastlanan bulgu yeni oluşan bir kitle olmakla birlikte memede şişlik, ciltte gamzeleşme veya kızarıklık gibi değişiklikler, meme başında içe çökme veya akıntı gibi durumlar da görülebilir. Bu lezyonlar iyi huylu (kanser olmayan) olabileceği gibi kötü huylu (kanserli) da olabilir, bu nedenle fark edilen her değişiklik önemlidir.
Memede Lezyon Tam Olarak Ne Demektir?
Tıbbi olarak “lezyon”, vücudumuzun herhangi bir bölgesinde normalden farklı görünen veya hasar görmüş bir doku alanıdır. Memede lezyon denildiğinde ise genellikle meme dokusu içinde bulunan bir yumru, kitle veya anormal bir bölge kastedilir. Bu bazen tek bir belirgin yumru olabilirken, bazen de daha yaygın bir doku değişikliği şeklinde karşımıza çıkabilir. Kısacası meme dokusundaki olağan dışı bir durum için kullanılan genel bir ifadedir.
Her Memede Lezyon Kanser Midir?
Bu sorunun cevabı kesinlikle hayır. Memenizde bir lezyon fark edilmesi veya saptanması doğal olarak endişe yaratabilir. Ancak bilmeniz gereken en önemli şey, memedeki lezyonların çok büyük bir çoğunluğunun iyi huylu olduğudur. Yani kanser değildirler. Hatta yapılan araştırmalar, biyopsi yapılan meme kitlelerinin yaklaşık yüzde 80’inin iyi huylu olduğunu göstermektedir. Bu yüzden bir lezyon saptanması hemen paniğe kapılmayı gerektirmez, ancak mutlaka ne olduğunun araştırılmasını gerektirir.
İyi Huylu Memede Lezyon Ne Kadar Yaygındır?
İyi huylu meme lezyonları aslında oldukça yaygındır. Pek çok kadın hayatlarının bir döneminde memeleriyle ilgili kanser olmayan bir durumla karşılaşır. Bu durumlar hormon dalgalanmalarıyla ilişkili olabilir ve bazen hiçbir tedavi gerektirmeden kendiliğinden düzelebilir. Ancak yine de her yeni veya farklı lezyonun bir doktor tarafından görülmesi önemlidir. Çünkü bazı lezyonlar kötü huylu olabilir ve erken teşhis, başarılı bir tedavi için kritik rol oynar.
Fibrokistik Değişiklikler Şeklinde Memede Lezyon Görülür mü?
Evet, fibrokistik değişiklikler memede en sık rastlanan durumlardan biridir. Bu aslında bir hastalık sayılmaz. Meme dokusunun bazı bölgelerde daha yoğun, lastik gibi veya pütürlü hissedilmesidir. Özellikle adet dönemi öncesinde memelerde hassasiyet, ağrı veya şişkinlik yapabilir. Bu değişiklikler genellikle adet döngüsüyle birlikte artıp azalır. Kadınların yarısından fazlasında görülebilen bu durum meme kanseri riskini artırmaz ve genellikle özel bir tedavi gerektirmez.
Memede Lezyon Olarak Kistler Ne Anlama Gelir?
Meme kistleri de çok sık karşılaşılan iyi huylu lezyonlardır. Bunlar içi sıvı dolu, genellikle yuvarlak veya oval şekilli keseciklerdir. Parmakla muayene edildiğinde genellikle düzgün kenarlı ve hareketli olarak hissedilirler. Boyutları çok küçük olabileceği gibi, bazen birkaç santimetreye kadar büyüyebilirler. Özellikle adet öncesi dönemde büyüyüp hassaslaşabilirler. Menopoza girmemiş kadınlarda daha sık görülürler. Basit kistler kanser riski taşımaz ve genellikle sadece takip edilirler veya rahatsızlık veriyorsa iğneyle boşaltılabilirler.
Fibroadenom Tipi Memede Lezyon Nedir?
Fibroadenomlar, özellikle genç kadınlarda sık görülen, memenin salgı bezi ve bağ dokusundan oluşan katı, iyi huylu tümörlerdir. Genellikle sert, pürüzsüz, lastik kıvamında ve parmakla itildiğinde kolayca yer değiştiren (“bilye gibi kaçan”) kitleler olarak tarif edilirler. Çoğunlukla ağrısızdırlar. Boyutları zamanla değişebilir; hamilelikte büyüyebilir, menopozda küçülebilirler. Basit fibroadenomlar kanser riskini belirgin şekilde artırmaz ve genellikle sadece takip edilmeleri yeterlidir.
Papillom Adı Verilen Memede Lezyon Akıntı Yapar mı?
Evet, intraduktal papillomlar meme başı akıntısının sık nedenlerinden biridir. Bunlar süt kanallarının içinde oluşan, siğil benzeri küçük, iyi huylu yapılardır. Genellikle meme ucuna yakın yerleşirler ve kendiliğinden gelen, tek taraflı, berrak veya kanlı bir akıntıya sebep olabilirler. Tek bir papillom genellikle kanser riski taşımaz. Ancak birden fazla papillom varsa veya hücrelerinde atipi denilen anormal değişiklikler saptanırsa, kanser riski hafifçe artmış olabilir.
Hiperplazi Türü Memede Lezyon Risk Taşır mı?
Hiperplazi, süt kanallarını veya lobülleri döşeyen hücrelerin normalden fazla çoğalması durumudur. Çoğu zaman belirti vermez ve mamografi veya biyopsi ile tesadüfen saptanır. “Normal hiperplazi” durumunda kanser riski çok az artar. Ancak “atipik hiperplazi” denilen durumda hücreler daha anormal bir yapıdadır ve bu durum ileride meme kanseri gelişme riskini belirgin şekilde (yaklaşık 4-5 kat) artırır. Atipik hiperplazi saptanan kişiler daha yakın takip edilmeli veya bazen koruyucu tedaviler önerilmelidir.
Diğer İyi Huylu Memede Lezyon Çeşitleri Var mıdır?
Evet, yukarıda sayılanların dışında başka iyi huylu meme lezyonları da vardır. Örneğin lipom adı verilen iyi huylu yağ tümörleri, adenozis veya sklerozan adenozis gibi beze dokusunun büyümesiyle ilgili durumlar radyal skar denilen ve görüntülemede kanseri taklit edebilen nedbe benzeri yapılar mastit gibi meme iltihapları veya hematom gibi kan birikmeleri de memede lezyon olarak karşımıza çıkabilir. Her bir durumun kendine özgü özellikleri ve takip gereklilikleri vardır.
Memede Lezyon Olduğunu Gösteren Belirtiler Nelerdir?
Memenizdeki bir lezyon farklı belirtilerle kendini gösterebilir. En sık karşılaşılan belirti yeni oluşan bir yumru veya kitle olsa da başka değişikliklere de dikkat etmek gerekir. Bunlar arasında memenin tamamında veya bir kısmında şişlik, ciltte çekinti veya gamzeleşme, kızarıklık, kalınlaşma, meme başında içe dönme, akıntı, memede veya meme başında geçmeyen ağrı sayılabilir. Koltuk altında ele gelen bir şişlik de önemli bir bulgu olabilir. Ancak unutmayın bu belirtilerin çoğu iyi huylu durumlarda da görülebilir.
Memede Lezyon Yumru veya Kitle Olarak mı Hissedilir?
Evet, memede yeni fark edilen bir yumru veya kitle, lezyonun en yaygın belirtisidir. Bu yumrunun kıvamı ve özellikleri değişkenlik gösterebilir. Sert, yumuşak, hareketli veya sabit, kenarları düzgün veya düzensiz olabilir. Genellikle sert, kenarları düzensiz ve hareketsiz kitleler kanser açısından daha şüpheli kabul edilir. Ancak bazı kanser türleri yumuşak veya hareketli de olabilir, hatta bazen belirgin bir kitle yerine sadece dokuda bir kalınlaşma hissi verebilir. Bu nedenle her yeni yumru ciddiye alınmalıdır.
Cilt Değişiklikleri Memede Lezyon Belirtisi Olabilir mi?
Kesinlikle evet. Meme cildindeki bazı değişiklikler altta yatan bir lezyonun işareti olabilir. Özellikle deride portakal kabuğu gibi pürüzlü bir görünüm (peau d’orange), içeri doğru çekinti veya gamzeleşme, uzun süren ve geçmeyen kızarıklık, deride kalınlaşma, pullanma veya renk değişikliği gibi bulgular önemlidir. Bu tür cilt değişiklikleri fark edildiğinde mutlaka bir doktora başvurmak gerekir. Özellikle hızla gelişen kızarıklık ve şişlik, inflamatuar meme kanseri gibi acil durumların belirtisi olabilir.
Meme Başı Akıntısı Memede Lezyon İşareti midir?
Meme başı akıntısı da önemli bir belirti olabilir, ancak her akıntı tehlikeli değildir. Özellikle emzirme dönemi dışında, kendiliğinden gelen, tek memeden ve tek bir kanaldan olan kanlı veya şeffaf renkli akıntılar daha dikkat çekicidir ve altta yatan bir lezyonu (iyi huylu papillom veya bazen kanser) işaret edebilir. Ayrıca meme başında yeni gelişen içe dönme, çekilme, üzerinde geçmeyen yara, kabuklanma veya egzama benzeri döküntü de Paget hastalığı gibi durumların belirtisi olabilir ve araştırılmalıdır.
Memede Lezyon Ağrı Yapar mı?
Meme ağrısı (mastalji) çok yaygın bir şikayettir ve genellikle adet döngüsüyle ilişkili hormonal değişiklikler veya fibrokistik yapı gibi iyi huylu nedenlere bağlıdır. Meme kanseri genellikle ağrısızdır. Ancak bu kuralın istisnaları vardır. Özellikle tek bir noktada sürekli devam eden ve adet döngüsüyle ilişkisi olmayan bir ağrı, nadiren de olsa bir lezyonun veya kanserin belirtisi olabilir. Bu nedenle geçmeyen, tek taraflı ve belirli bir bölgedeki ağrılar da doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Hangi Durumlarda Memede Lezyon İçin Doktora Başvurmak Gerekir?
Memenizde veya koltuk altınızda daha önce fark etmediğiniz herhangi bir değişiklik saptarsanız, vakit kaybetmeden bir doktora görünmelisiniz. Bu değişiklik bir yumru, kitle, kalınlaşma, ciltte veya meme başında farklılaşma, akıntı veya sürekli ağrı olabilir. Kendi kendinize “geçer” diye beklemek veya bir sonraki rutin kontrolü beklemek doğru değildir. Erken teşhis, özellikle kanser söz konusu olduğunda, tedavi şansını önemli ölçüde artırır.
Memede Lezyon Fark Edildiğinde Ne Kadar Beklemeliyim?
Memenizde yeni bir değişiklik fark ettiğinizde hiç beklememelisiniz. En kısa zamanda bir doktordan randevu almanız önemlidir. Yakın zamanda mamografi çektirmiş olsanız ve sonucu normal gelmiş olsa bile, yeni fark ettiğiniz bir bulguyu mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz. Çünkü bazı lezyonlar mamografide gözükmeyebilir veya iki tarama arasında ortaya çıkabilir. Unutmayın çoğu meme değişikliği iyi huylu olsa da olası bir kötü huylu durumu erken yakalamak hayati önem taşır.
Endişe Verici Memede Lezyon Belirtileri Hangileridir?
Bazı belirtiler diğerlerine göre daha fazla endişe uyandırır ve daha acil değerlendirme gerektirir. Bunlar arasında özellikle şunlar sayılabilir: Sert, kenarları düzensiz ve hareket etmeyen bir kitle. Ciltte çekinti, gamzeleşme veya portakal kabuğu görünümü. Meme başında yeni gelişen içe çökme veya kanlı akıntı. Geçmeyen kızarıklık, şişlik veya sıcaklık artışı (iltihabi bulgular). Koltuk altında ele gelen sert bir şişlik. Bu tür belirtiler varsa, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Memede Lezyon Tanısı Nasıl Konulur?
Memedeki bir lezyonun ne olduğunu anlamak için genellikle birkaç aşamalı bir süreç izlenir. Doktorunuz önce şikayetlerinizi dinler ve meme muayenesi yapar. Ardından genellikle görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Bunlar mamografi, ultrason veya bazen MR olabilir. Görüntülemede şüpheli bir bulgu saptanırsa, kesin tanı için biyopsi yapılması gerekir. Biyopsi ile alınan doku örneği patoloji laboratuvarında incelenerek lezyonun iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğu kesin olarak belirlenir.
Mamografi Memede Lezyon Tanısında Nasıl Kullanılır?
Mamografi, memenin düşük dozlu röntgen ışınları kullanılarak çekilen filmidir. Özellikle 40 yaş üzeri kadınlarda hem tarama (belirti yokken kanseri arama) hem de tanı (belirti veya şüphe durumunda) amacıyla kullanılır. Memedeki kireçlenmeleri (mikrokalsifikasyonlar), kitleleri ve yapısal bozulmaları gösterebilir. Yoğun meme yapısına sahip kadınlarda bazen lezyonları görmek zorlaşabilir, bu durumlarda tomosentez (3D mamografi) daha yardımcı olabilir. Şüpheli bir alan görüldüğünde, o bölgeyi daha detaylı incelemek için ek mamografi çekimleri yapılabilir.
Ultrason Memede Lezyon İçin Neden Yapılır?
Ultrason, ses dalgaları kullanarak memenin iç yapısını görüntüleyen bir yöntemdir. Özellikle mamografide saptanan bir kitlenin iç yapısını değerlendirmek için çok faydalıdır. Kitlenin katı mı (solid) yoksa sıvı dolu mu (kistik) olduğunu ayırt etmede en iyi yöntemdir. Ayrıca genç kadınlarda (<35 yaş), hamile veya emzirenlerde, meme dokusu yoğun olanlarda ve mamografiye ek olarak sıkça kullanılır. İğne biyopsisi yapılırken iğnenin doğru yere yönlendirilmesinde de rehberlik sağlar.
Memede Lezyon Biyopsi Türleri Nelerdir?
En sık kullanılan biyopsi yöntemleri şunlardır: İnce iğne aspirasyonu (genellikle kist sıvısı boşaltmak için), kor iğne biyopsisi (kalın iğne ile doku silindirleri alma, en sık kullanılan yöntem) ve vakum destekli biyopsi (daha fazla doku örneği alma). Bu iğne biyopsileri genellikle lokal anestezi altında, ultrason veya mamografi rehberliğinde yapılır. Nadiren, iğne biyopsilerinin yetersiz kaldığı veya uygun olmadığı durumlarda cerrahi biyopsi (ameliyatla kitlenin bir kısmını veya tamamını çıkarma) gerekebilir.

İstanbul'daki Muayenehane Konumu