Guatr hastalığını tetikleyen sebepler

Tiroit bezinin aşırı büyümesiyle ortaya çıkan guatr Türkiye’de çok yaygın görülen sağlık problemleri arasında gelir. Beyin fonksiyonları ve metabolizma ile ilgili önemli hormonların salgılandığı tiroit bezinin, yeteri kadar hormon üretmemesi ve beynin üretmesi için baskı yapması sonucu bu bezin büyümesidir.

Bazı durumlarda hiç belirti vermezken bazı durumlarda ise boyunda şişlik, yutkunmada zorlanma, sürekli devam eden uyku hali, halsizlik, çarpıntı, saç dökülmesi, ciltte kuruluk görülebilir.

İki tip guatr vardır. Tiroit bezinin yeteri kadar hormon üretmemesi durumuna nodülsüz guatr denirken beyinden gelen hormon üretme komutunu daha fazla algılayan hücrelerin kendi içinde çoğalması ve bir araya gelerek yumrular oluşturması durumuna ise nodüllü guatr denir. Bu iki türün de ortaya çıkmasında birçok farklı faktör belirleyici olmaktadır.

En yaygın guatrın sebebi iyot eksikliğidir

Dünya üzerinde görülen guatr vakalarının çoğu iyot eksikliğine bağlı olarak gelişir. Tiroit hormonunun üretilip salgılanmasında çok önemli bir rol üstlenen iyot, vücutta yeteri kadar bulunmazsa tiroit bezi de yeteri kadar hormon salgılayamaz.

Bu durumda da beyin, tiroit bezini sürekli hormon üretmesi için baskılar ve uyarılar gönderir. Baskılar sonucunda ise hormon üretmek için tiroit bezi daha da büyümeye başlar ve guatr ortaya çıkar.

Ancak unutulmamalıdır ki, iyot eksikliği gibi iyot fazlalığı da guatra neden olabilir. Dolayısıyla günlük ihtiyaçlar dahilinde iyot tüketimine özen gösterilmelidir.

Hashimato, guatr yapıyor

Guatra neden olan bir diğer faktör ise Hashimato hastalığıdır. Bu sağlık probleminde ise tiroit bezi, bağışıklık sistemi tarafından bir tehlike olarak algılanıp ve fazlasıyla tahrip edilir.

Deforme olan ve tahribe uğrayan tiroit bezi, yeterli seviyede hormon üretemez hale gelir. Bu noktada ise hipofiz bezi, tiroit bezine hormon üretmesi için sürekli baskı yapmaya başlar ve sonuç olarak tiroit bezi anormal seviyelerde büyüyerek guatra dönüşür.

Hamile olmak da guatra yol açabilir

Hamilelik sürecinde fizyolojik olarak birçok değişim yaşandığı bir gerçektir. Özellikle de vücudun hormon dengesinde değişiklikler gözlemlenir. Hamilelik döneminde salgılanan HCG hormonu tiroit bezinin büyümesine yol açabilir.

Aynı şekilde zehirli guatr olarak da bilinen hipertiroidinin de ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir. Gebelik döneminde yaşanan zehirli guatr vakalarında tiroit bezinin çok fazla tiroksin hormonu üretebilir.

Sigara içmek guatra yakalanma riskini artırıyor

Tüm zamanların en büyük sağlık tehditlerinden biri olan sigara, guatr hastalığında da başı çekmektedir. Çünkü sigaranın içindeki siyanür, tiroit bezinin düzgün ve işlevsel çalışmasına engel olur. Bu durum ise TSH hormon seviyesinin ciddi oranda düşmesine yol açar ve tiroit bezinin büyümesiyle sonuçlanan olaylar zincirini başlatır.

Bu konu hakkında yapılan araştırmalar göstermiştir ki, guatr hastalığına yakalanma riski sigara içenlerde içmeyenlere göre 2 kat daha fazladır. Dolayısıyla hem guatr hem de diğer hastalıklardan korunmak için sigaranın bir an önce bırakılması gerekir.

Sağlıklı günler dileriz.