Guatr ile Mücadelede Yenilmez Savaşçı; İyot

Vücudun üretemediği ancak bazı besin kaynaklarında doğal olarak bulunan iyot, enerji metabolizması başta olmak üzere birçok önemli göreve sahip olan bir elementtir. Vücuttaki hayati fonksiyonları yerine getiren tiroit hormonunun sentezlenmesi için elzem olan iyot, eksik olduğunda guatr hastalığını da beraberinde getirir.

Çünkü iyot eksildikçe tiroit bezi yeteri kadar hormon salgılayamaz ve beyin tiroit bezine hormon sentezlemesi için yüksek derecede baskı yapar. Bu durum ise tiroidin büyümesine ve guatrın ortaya çıkmasına neden olur.

Bu hastalıkla mücadelede ise yine en güçlü savaşçı iyottur. Eğer iyot elementine bağlı olarak guatr ortaya çıkmışsa bu hastalığın tedavisi yine iyot elementine bağlıdır. Guatrla mücadelede yenilmez savaşçı iyot hakkında merak edilenler blog yazımızda…

Günlük iyot ihtiyacı nedir?

Tiroid hormonunun üretimi için temel olan iyot, insan vücudunda bulunmadığı ve depolanmadığı için günlük olarak alınması gereken bir maddedir. Bireyin iyot ihtiyacı anne karnında başlar ve yaşamının sonuna kadar devam eder. Sağlıklı bir bireyin günlük alması gereken iyot miktarı ise 100-150 µg’dır.

Hamilelik ve emzirme süreçlerinde anne hem kendini hem de bebeğini beslediği için bu miktar artış göstermektedir. Eğer kişi hamileyse veya emziriyorsa bu durumda alınması gereken günlük iyot miktarı 200-300 µg/gündür.

İyot ve guatr arasında nasıl bir ilişki var?

Dışarıdan vücuda giren iyot elementlerinin bağırsaklarda emilimi sağlanır ve sonra kana karışır. İyot moleküllerinin ilk görevi tiroid hormonlarının üretimini sağlamaktır. Sonra ise bunlardan 3 ve 4 iyot molekülü içeren T3 ve T4 hormonları sentezlenir.

Eğer vücuda giren iyot miktarı eksikse T3 ve T4 hormonlarının sentezi de büyük oranda düşer ve tiroit daha fazla hormon salgılayabilmek için büyümeye başlar. Sonunda da tiroidin aşırı büyümesine bağlı olarak guatr olarak adlandırılan sağlıklı problemi meydana gelir.

Peki, iyot elementini nereden alabiliriz?

Başlıca iyot kaynakları arasında zirveyi tuz alır. Özellikle de deniz tuzu ve Himalaya tuzu, iyot açısından oldukça zengindir. Aynı zamanda deniz ürünleri de çok iyi bir iyot kaynağıdır. Mandıra ürünlerine göre çok daha az tüketilen deniz ürünleri, denizin iyotu çok iyi depolaması sayesinde çok yoğun miktarda iyot içerir.

Dolayısıyla hem günlük iyot ihtiyacını karşılamak hem de iyot eksikliğine bağlı gelişen guatrı önlemek için deniz ürünlerini düzenli olarak tüketmek çok önemlidir. Tüm bunlara ek olarak iyotlanmış ve paketli tuz tüketimine de özen gösterilmelidir.

Ülkemiz iyot açısından zengin olmayan topraklara sahip olduğundan iyot ihtiyacı mutlaka takviyelerle desteklenmelidir. Muz ve çilek gibi meyveler ve ceviz gibi kuruyemişler de iyot deposu olarak beslenme listesine eklenmelidir.

Hamilelik öncesinde ve hamilelik süresince yeterince iyot alımı bebeklerin fiziksel ve zekâ gelişimi açısından çok kritik olduğundan özellikle anne adayları iyot alımına ekstra özen göstermelidir.

Sağlıklı günler dileriz.

Kaynakça:

https://www.goodrx.com/conditions/goiter/thyroid-goiter-causes