10 Soruda Guatr Hakkında Bilinmesi Gerekenler

10 Soruda Guatr Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Sürekli yorgun hissetmek, nefes alırken bile zorlanmak, sabah yataktan kalmak istememek ve en önemlisi de boğazda ele gelen belirgin bir şişlik… Tüm bunlar tiroidin fazla büyümesiyle ortaya çıkan guatr hastalığından kaynaklanıyor olabilir.

Yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bu hastalık hakkında merak edilen birçok soru var. Bu noktada guatrın ne olduğu, neden olduğu, hangi semptomlara yol açtığı ve çok daha fazlasının cevabı blog yazımızda.

  1. Guatr nedir?

Tiroit bezinin çok fazla büyümesine bağlı olarak gelişen bir sağlık problemi olan guatr özellikle iyot eksikliği olan kişilerde sıklıkla görülür.

Boynun ön alt kısmında, nefes borusunun etrafında yer alan tiroidin anormal şişmesi ile ortaya çıkan bu durumun Türkiye’de görülme sıklığı oldukça yüksektir. Erkeklere oranla kadınlar 5 kat daha fazla risk altındadır.

  1. Guatr neden olur?

Guatrın gelişmesinde en büyük rolü iyot eksikliği üstlenir. Tiroid hormonunun salgılanmasında iyot çok etkili olduğundan eksikliğinde de bu hastalığın ortaya çıkması kaçınılmazdır.

Bunun yanı sıra; graves, Hashimato, tiroid bezinin tek tarafında oluşan nodül ve şişlikler, hamilelik, tiroid kanseri, kistler, ailesinde nodül olan kişilerde ve boyun bölgesi sürekli radyasyona maruz kalan kişilerde guatr oluşabilir.

  1. Guatrın belirtileri nelerdir?

Bu hastalık ilk aşamada çok fazla belirti göstermese de ilerleyen zamanlarda en çok boyunda şişlik olarak kendini belli eder.

Erkek hastalar genelde tıraş olurken fark ederken kadınlar ise makyaj esnasında bir şişlik olduğunu farkına varır. Bunun yanı sıra yutkunma zorluğu, nefes almada güçlük ve öksürme en tipik belirtileridir.

  1. Kaç çeşit guatr vardır?

Tiroid bezinin büyümesiyle ortaya çıkan bu hastalığın nodüllü ve nodülsüz olmak üzere 2 türü vardır. Eğer tiroid bezi hacim olarak tamamen büyürse nodülsüz ya da diğer bir adıyla diffüz guatr olarak isimlendirilir.

Tiroidde nodül oluşması durumunda ise nodüllü, birden çok fazla nodül varsa multinodüler guatr olarak adlandırılır.

10-soruda-guatr-hakkinda-bilinmesi-gerekenlerr

  1. Guatr en çok kimlerde görülür?

Gebelik döneminde olan kadınlarda çok sık görülebilen guatr aynı zamanda menopoza girmiş bireylerde de ortaya çıkar.

Bunlara ek olarak 40 yaş sonrası kişilerde, vücutta iyot eksikliği olanlarda, ailesinde tiroid kanseri olanlarda ve boyun bölgesine radyasyon tedavisi uygulanan kişilerde, diyabet hastalarında, bazı ilaçları kullanan kişilerde sık rastlanılır.

  1. Guatr teşhisi nasıl konulur?

Boyunda şişlik varsa hekim bu şişliğin sebebini öğrenmek için bazı tetkikler isteyebilir. Bunun için kan testi ile kandaki TSH ve T4 hormonlarının seviyelerine bakılır. Guatrın boyutunu görüntülemek için Tiroit Sintigrafisi uygulanır.

Enjekte edilen radyoaktif bir madde, tiroit bezine girdikten sonra bezin görüntülenmesiyle gerekli incelemeler yapılır. Guatrın yapısı, boyutu, varlığını değerlendirmek için ultrason çekilebilir. Kanserden şüpheleniliyorsa da biyopsi yapılır yani guatrdan bir iğne kullanılarak doku veya sıvı örneği alınır.

  1. Nasıl tedavi edilir?

Bu hastalığın tedavisi altta yapan sebebe göre değişiklik gösterir. Eğer hastada hormon eksikliği varsa ilaç tedavisi uygulanır. Hormon fazlalığı var ise tiroit hormonunu baskılayacak ilaçlar ve radyoaktif iyot tedavisi tercih edilir.

Nodüler guatr söz konusu ise bu durumda cerrahi operasyonlara başvurulur. Yapılan operasyonda guatrın bir kısmı veya tamamı duruma göre alınabilir.

  1. Guatr kanser yapar mı?

Guatr hastalığı tedavisi olan bir sağlık problemidir ve kişiler kendilerinde gözlemledikleri şikayetleri önemseyip erkenden hekime başvurursa kolayca tedavi edilebilir. Eğer ihmal edilirse ise hastalığın ilerleme durumu söz konusudur.

Bu noktada çok yüksek olmamakla birlikte kanser riski söz konusudur. Tüm hasta grubunun yüzde 5’inde kanser riski meydana gelebilir. Dolayısıyla düzenli doktor kontrolü çok önemlidir.

  1. Ne zaman doktora gitmeliyim?

Eğer kişiler boyunlarında gözle veya elle fark edilir şekilde şişlik hissediyorsa mutlaka hekime başvurmalıdır. Ayrıca sürekli yorgun hissediyorsa, mutsuz ve depresifse, uykusuzluk veya aşırı uyku hali varsa, nefes almada zorlanıyorsa yine hekimine gitmelidir.

  1. Guatr hastaları nasıl beslenmeli?

Guatr hastaları için en önemli unsur tiroid bezinin iyi çalışmasıdır. Bu noktada kişilerin A, C ve E vitaminleri ve yeterince protein almaları, bol sebze ve meyve tüketmeleri, haftada en az 2 gün balık yemeleri ve dışarıdan Omega 3 takviyesi almaları önemlidir.

Sağlıklı günler dileriz.

Kaynakça:

https://www.webmd.com/women/understanding-goiter-basics