Böbrek Taşlarının Sebebi Hiperparatiroidizm Olabilir
Paratiroid bezlerinin aşırı düzeyde paratioid hormonunun salgılanması durumuna hiperparatiroidizm denilir. Paratiroid hormon yüksekliği olarak da adlandırılan bu hastalık, vücutta kalsiyum dengesini düzenleyen hormonlardan biri olan paratiroid hormonunun aşırı salgılanması sonucunda meydana gelir.
Normal şartlarda kandaki kalsiyum seviyesi azalırsa paratiroid hormonunun seviyesi artar. Bu durumu tersine çeviren ve rutin işleyişin bozulmasına neden olan hiperparatiroidizm ise en çok paratirod bezlerden birinin büyümesi sebebiyle yaşanır.
Hiperparatiroidizm türleri nelerdir?
Aşırı aktif paratiroid bezleri tarafından aşırı hormon üretimi bezlerin büyümesi nedeniyle meydana geliyorsa bu durum primer hiperparatiroidizm olarak adlandırılır.
Paratiroid hormon yüksekliğinin paratiroid bezinde büyüme olmadan ortaya çıkmasına sekonder hiperparatiroidi denir. Sekonder hiperparatiroidi genellikle kronik böbrek yetmezliği veya D vitamini eksikliğine bağlı olarak gelişir.
Primer hiperparatiroidizmin adenom, hiperplazi ve kanser olmak üzere üç nedeni vardır. Adenom, paratiroid bezlerinde iyi huylu tümörün olmasıdır.
Primer hiperparatiroidizm vakalarının yüzde 85’i bu sebeple meydana gelir. Bütün paratiroid bezlerin büyümesi ise hiperplazidir. Genellikle vakaların yüzde 5 ila yüzde 10’unun sebebi olarak gösterilir. Son neden olan kanser ise çok nadir görülür. Bu oran neredeyse yüzde 1’dir.
Hiperparatiroidizmin belirtileri nelerdir?
- Yorgunluk,
- Çok su içme,
- Çok sık idrara çıkma,
- Gece idrara çıkmaya başlama
- İştahta azalma,
- Kabızlık,
- Bağırsak hareketlerinde bozulma,
- Kemik ve eklem ağrıları,
- Gezici ağrılar,
- Halsizlik ve çabuk yorulma gibi belirtileri vardır.
Tanı süresi geciktikçe çok daha ciddi semptomlar görülmeye başlanır. Bunlar arasında;
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Taş ve kum dökme,
- Kemik erimesi,
- Ülser gelişimi,
- Nörolojik problemler,
- Kardiyak şikayetler,
- Böbrek taşına bağlı böbrek yetmezliği
- Patolajik kemik kırıkları,
- Kalp kası kaynaklı kalp yetmezliği gibi daha hayati semptomlar bulunur.
Hiperparatiroidizm tanısı nasıl konulur?
Erken teşhis edilen hiperparatiroidizm hastalarının birçoğu başka bir işlem sırasında bu hastalığa sahip olduğunu öğrenir. Çünkü bu hastaların genellikle hiçbir şikâyeti bulunmaz ya da çok küçük bulgular söz konusudur. Örneğin hasta böbrek kumu için yaptırdığı bir tetkikte hiperparatiroidizm olduğunu öğrenebilir.
Belirtisi olan hastalarda ise tanı koymak oldukça kolaydır. Öncelikle hastanın kan kalsiyum düzeyine bakılır. Eğer hastanın kan kalsiyum değeri yüksek çıkarsa bu sefer de parat hormon düzeyine bakılmalıdır.
Sonuç yine yüksek çıkarsa hiperparatiroidizm akla gelmelidir. Hangi bezde patolojik gelişme olduğunu anlamak içinse çeşitli görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Ultrasonografi ve MIBI sintigrafisi ile gerekli patolojik inceleme yapılarak cerrahi tedavi yöntemine karar verilir.
Nasıl tedavi edilir?
Hastalığın tedavisi, aşırı hormon salgılayan bez veya bezlerin cerrahi olarak çıkarılması ile yapılır. Deneyimli bir cerrah tarafından genel anestezi ile yapılan bu ameliyatta boynun yanında 2.5 santimetrelik bir kesi ile açılır ve hasta aynı gün evine gönderilir.
Hastalıklı bezin çıkarılmasıyla hastanın şikayetleri de hızlı bir şekilde düzelir. Siz de geçmeyen ağrılardan ve ağzınızın çevresindeki uyuşukluklardan şikayet ediyorsanız uzman bir hekime başvurun.
Sağlıklı günler dileriz.
Kaynakça:
